Networking ဆုိတာဘာလဲ၊ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆုိမယ္ဆုိရင္... ကမ ၻာေပၚရွိ ကြန္ပ်ဴတာမ်ား၊ Networking ဆုိတာ ကြန္ပ်ဴတာ ႏွစ္လုံး (သုိ႔) အဲဒီထက္အမ်ားၾကီး ပုိတဲ့ တစ္လုံးႏွင့္တစ္လုံး အမ်ားအျပား ခ်ိတ္ဆက္ႏုိင္ရန္ တည္ေဆာက္ေပးထားေသာ စံနစ္ၾကီးတစ္ခုပါ၊ Networking ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ အခ်ိတ္အဆက္မိထားတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားအခ်င္းခ်င္း သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ဖလွယ္ၾကဖုိ႔ပါ၊ အခ်င္းခ်င္း ဖုိင္အျပန္အလွန္ ပုိ႔ေဆာင္ေပးရန္ ကြန္ပ်ဴတာမ်ား၏ စက္ပစၥည္းႏွင့္ ပရုိဂရမ္မ်ား ေပါင္းစပ္ထားေသာ စံနစ္ျဖစ္ပါတယ္။
Area Networks
ကြန္ပ်ဴတာ Network မ်ားကုိ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ မတူညီေသာ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ အုပ္စုဖြဲ႕ထားေပးႏုိင္ပါတယ္။နည္းလမ္းတစ္ခုအေနျဖင့္ သတ္မွတ္ျပီး ခ်ည္းကပ္ရန္ Network နည္းစံနစ္မ်ားအရ ေျမပုံတည္ေနရာမ်ားအလုိက္ ၄င္းကုိ ခ်ိတ္ဆက္ေပးထားၾကပါတယ္။
Local area networks (LANs)
တစ္ဆက္တစ္စပ္တည္းပုံစံျဖင့္ တည္ရွိေနေသာ ခ်ိတ္ဆက္မူပုံစံ (Local Area Networks) ဥပမာ။ ။ ေယဘုယအားျဖင့္ အိမ္တအိမ္တြင္း ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း၊ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ (သုိ႔) ေသးငယ္ေသာ ရုံးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြင္း ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း။
wide area networks (WANs)
ၾကီးမား က်ယ္ျပန္႕ေသာ Network ခ်ိတ္ဆက္မႈစံနစ္မ်ိဳး။ Wide area Network တစ္ျမိဳ႕ႏွင့္ တျမိဳ႕၊ ျပည္နယ္တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု၊ ေနာက္ဆုံး ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံ ခ်ိတ္ဆက္ေပးထားေသာ စံနစ္၊ တနည္း အင္တာနက္ ဆုိတာလည္း ကမ ၻာအၾကီးဆုံး ျပည္သူမ်ား ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ Network စံနစ္တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။
Network Design
Network ဒီဇုိင္း ။ ။ ကြန္ပ်ဴတာ Network လည္းဘဲ ၄င္းစံနစ္ကုိ ခ်ည္းကပ္ဖုိ႔နည္းလမ္းေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။Network ဒီဇုိင္း ပုံစံကုိ Client / server ႏွင့္ Peer-to-peer ဆုိျပီး ေခၚႏုိင္ပါတယ္။ (Client-server) Network စနစ္မ်ားကုိ Server ဗဟုိမွ အဓိက ထိန္းခ်ဳပ္ေပးၾကပါတယ္။
Server မွ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္တာကေတာ့ e-mail (အီးေမးလ္)၊ Web pages (အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမ်ား)၊ ဖုိင္ႏွင့္ အျခားေသာ အသုံးခ် program မ်ားတုိ႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။
Peer-to-peer Network စနစ္မ်ားတြင္ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားအားလုံးသည္ တူညီေသာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကုိ ျပဳလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားေသာ စံနစ္ျဖစ္ပါတယ္။ Client / server စံနစ္ကုိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ အဓိကအသုံးျပဳျပီး၊ Peer-to-peer စံနစ္မ်ားကုိေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ အိမ္ႏွင့္ အေသးစားရုံးမ်ားတြင္ အသုံးျပဳေလ့ရွိပါတယ္။
Network topology
Network တည္ေဆာက္ပုံအရ ေနရာသတ္မွတ္မွဳမ်ားကုိ ကိုယ္စားျပဳၾကပါတယ္ (သုိ႔) အခ်က္အလက္စီးဆင္းပုံ ဦးတည္ခ်က္ပုံစံကုိ မူတည္ျပီး တည္ေဆာက္ထားၾကပါတယ္။ bus networks တစ္ခုကုိ ဥပမာေပးၾကည့္မယ္ ကြန္ပ်ဴတာမ်ား အားလုံး တစ္ခုတည္းေသာေနရာမွ သြယ္တန္းျပီး မွ ်ေ၀သုံးစြဲေသာ စံနစ္ပုံစံပါ တနည္း မ်ဥ္းေၾကာင္းတစ္ေၾကာင္းတည္းတြင္ ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ စံနစ္မ်ားပင္ျဖစ္ပါတယ္။ Star Network မ်ားသည္ ဗဟုိမွ အဓိကထိမ္းခ်ဳပ္ထားျပီး အခ်က္အလက္ မ်ား စီးဆင္းေစေသာ စံနစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ေယဘူယအားျဖင့္ network topologies မွာ Bus, Star, ring networks ႏွင့္ Mesh networks မ်ားလည္း ပါ၀င္ၾကပါတယ္။
Network Protocols
Network Protocols ကြန္ပ်ဴတာ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား အသုံးျပဳေစျပီး ဘာသာစကားမ်ားျဖင့္ Network ခ်ိတ္ဆက္ျခင္းကုိ Network Protocols လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ အဲဒီမွာ မျပီးဆုံးေသးဘဲ Computer Network စံနစ္ကုိ အျခားနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္လည္း ခဲြျခားႏုိင္ပါေသးတယ္ အဲဒါကလည္း Protocols စံနစ္မွ သတ္မွတ္ေပးထားျခင္းပါ။ Network တြင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ Protocols မွ သီးျခားေသာ applications မ်ားအတြက္ အသီးသီး အေထာက္အပံ့ေပးထားျခင္းဟာ ျပည့္စုံေစေသာ အရာတစ္ခုပါ။ အဲဒီအထဲမွာ ေရပန္းစားတာကေတာ့ TCP/IP ပါဘဲ အိမ္သုံး အင္တာနက္စံနစ္ကုိ အသုံးအမ်ားဆုံး Protocols တစ္ခုပါဘဲ။Home Networking
Home Networking (အိမ္သုံး ကြန္ပ်ဴတာ network) network အင္ဂ်င္နီယာမ်ားကပင္ Network မ်ားကုိ ျပဳလုပ္ေပးၾကျပီး ၊ ထိန္းသိမ္း ျပဳဳျပင္ေပးၾကသည္။ အိမ္သုံးကြန္ယက္စံနစ္ကုိ ထုံးတမ္းစဥ္လာမ်ားအရ Network တပ္ဆင္သုံး အိမ္ပုိင္ရွင္မွ ပုိင္ဆုိင္ၾကပါသည္။ အနည္းငယ္ေသာ လူတစ္စု (သုိ႔) နည္းပညာရွင္မ်ား မဟုတ္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ Broadband router (wifi စက္) အမ်ားစုမွာ ကုမၸဏီအမ်ားစု မတူညီေသာ အိမ္သုံး Network မ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္ျပီး တပ္ဆင္ထားၾကပါတယ္၊ Broadband Internet( ျမန္ႏႈန္းျမင့္ ၂၄ နာရီလုံးခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ အင္တာနက္လုိင္း) မ်ားကုိအသုံးျပဳျပီး အိမ္သုံး အင္တာနက္ၾကိဳးမဲ့လုိင္းစက္ (broadband routers) မွ အိမ္ခန္းတစ္ခန္းႏွင့္တစ္ခန္းကုိ ျပည့္၀ေသာ လုိင္းအားျပည့္ စနစ္မ်ားျဖင့္ တျပိဳင္တည္း ခ်ိတ္ဆက္ေပး ထားၾကပါတယ္၊ အဲဒီ (Network) ကြန္ယက္ အတြင္းမွာဘဲ Printers မ်ား ၊ အခ်က္အလက္မ်ား လြယ္ကူစြာပင္ ေမွ်ေ၀သုံးစြဲျခင္းေပးပုိ႔ႏုိင္ပါတယ္။ Network လုံျခဳံမွဳစံနစ္ကုိလည္း ကူညီေပးႏုိင္ၾကပါတယ္။Home networks (အိမ္သုံး Network) စံနစ္မွာ မ်ိဳးဆက္တစ္ခုခ်င္းစီ၏ နည္းပညာအသစ္ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားဟာ အစဥ္ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္လွ်က္ရွိေနပါတယ္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္မ်ားစြာက ေယဘူယအားျဖင့္ Home network ကုိ လက္ရွိအသုံးျပဳမည္ ကြန္ပ်ဴတာအတြက္သည္ ခ်ိတ္ဆက္ေပးထားေလ့ရွိၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ Printer မ်ားကုိ မွ်ေ၀သုံးစြဲျခင္းမ်ားလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ အခုကာလမွာေတာ့ အိမ္ေထာင္စုမ်ားအတြက္ Network ဂိမ္းကစားျခင္းမ်ား၊ ဗီြဒီယုိမွတ္တမ္းမ်ား၊ Smartphone မ်ားမွ အသံႏွင့္ ဗြီဒီယုိမ်ားကုိ တုိက္ရုိက္ၾကည့္ရႈအသုံးျပဳေနၾကပါျပီ၊ အလုိအေလ်ာက္ အိမ္သုံးစံနစ္မ်ားတြင္လည္း အဲဒီႏွစ္မ်ားစြာအတြက္ ရွိႏွင့္ခဲ့ျပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လုိ႔ အဲ့ဒီစနစ္ဟာ အလြန္အမင္းဘဲ ေခတ္ေရစီးအရ ၾကီးထြားျမန္ခဲ့ပါတယ္၊ မီးပြိဳင့္မ်ား၊ ဒီစကုိမီးမ်ား၊ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းဟာလည္း လက္ေတြ႕က်ေသာ Network စံနစ္ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီဂ်ီတယ္ အပူခ်ိန္တုိင္းကိရိယာမ်ား၊ မီးဖုိေခ်ာင္သုံးပစၥည္းမ်ားပင္ျဖစ္ပါတယ္။
Business Networks
Business Networks (စီးပြားေရးလုပ္ငန္းသုံး ကြန္ယက္) ေသးငယ္ေသာ ရုံးမ်ား၊ အိမ္မ်ား၏ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ တူညီေသာ network ခ်ိတ္ဆက္မူကုိ အေျခခံခဲ့ပါတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ဆက္သြယ္ေရး ကြန္ယက္ခ်ိတ္ဆက္မွဳကုိ ထပ္တုိးခ်ဲမႈ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အခ်က္လက္မ်ား သုိေလွာင္ျခင္း၊ လုံျခဳံေရး လုိအပ္ခ်က္မ်ားကုိ ျဖည့္ဆည္းဖုိ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ Network မ်ားကုိ အျခားေသာ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ တုိးခ်ဲခဲ့ၾကပါတယ္၊ အစဥ္သျဖင့္ သူတုိ႔ရဲ႕စီးပြားေရးမ်ား ပုိျပီး ၾကီးမားလာခဲ့ပါတယ္။ Home Network မ်ားကုိ ေယဘူယအားျဖင့္ Lan (Local area Network) တစ္ခုတည္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ လုပ္ကုိင္ၾကပါတယ္။ Business Network စီးပြားေရး ကြန္ယက္မွာေတာ့ LANs အမ်ားအျပားကုိ ပါရွိဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္၊ ကုမၸဏီမ်ားမွာ ၄င္းအေဆာက္အဦး၏ တည္ေဆာက္ပုံအရ ေနရာအမ်ားအျပားကုိ Wide-area-network (ေနရာက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း) စံနစ္ကုိ သုံးျပီး သူတုိ႔၏ ရုံးခဲြမ်ားကုိ အတူတကြ ခ်ိတ္ဆက္လုပ္ေဆာင္ၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕အိမ္ေထာင္စုမ်ား ၄င္းစံနစ္ကုိ ခ်ိတ္ဆက္ အသုံးျပဳၾကပါတယ္၊ (Voice over IP) အုိင္ပီစံနစ္ျဖင့္ အသံျဖင့္ ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း ႏွင့္ Network တြင္ သိမ္းဆည္းျခင္းႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ နည္းပညာျဖင့္ Backup သိမ္းဆည္းေပးျခင္း။ ပုိျပီးၾကီးမားေသာ ကုမၸဏီမ်ားမွာလည္း သူတုိ႔၏ ကိုယ္ပုိင္ Website မ်ားကုိ ထိန္းသိမ္း ေစာက္ေရွာက္ၾကပါတယ္၊ Intranets ဟုေခၚေသာ မိမိကုမၸဏီ၏ စီးပြားေရး ဆက္သြယ္ျခင္း သီးသန္႕စာမ်က္ႏွာမ်ားမွ ကုမၸဏီ ၀န္ထမ္းမ်ားကုိ ကူညီေပးေစပါတယ္။
Networking and the Internet
ကြန္ပ်ဴတာ Networking စံနစ္ သိသိသာသာ ေရပန္းစားခဲ့ မွဳဟာ ၁၉၉၀ ခု အေစာပုိင္းမွာ WWW( World Wide Web) စံနစ္တီထြင္လာမွဳေၾကာင့္ပါဘဲ။ ျပည္သူပုိင္ စာမ်က္ႏွာမ်ား ၊ Peer to peer (P2P) မွ ဖုိင္မ်ား မွ်ေ၀ျခင္းစံနစ္၊ ႏွင့္ အေရးျပီး အျခားေသာ ၀န္ေဆာင္မွဳမ်ားကုိ အင္တာနက္ Sever မွတဆင့္ ကမၻာတ၀ွမ္းလုံးအတြက္ အက်ိဳးျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။
Wired versus Wireless Networking
ၾကိဳးစံနစ္ ႏွင့္ ၾကိဳးမဲ့ Network ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း၊ Network Protocols အမ်ားအျပားမွာ တူညီေသာ ခ်ိတ္ဆက္မွဳမာ်း ရွိၾကပါတယ္။ ဥပမာ၊ TCP/IP, ၄င္းစံနစ္ဟာ အင္တာနက္စံနစ္ကုိၾကိဳး (သုိ႕) ၾကိဳးမဲ့ ခ်ိတ္ဆက္မႈအတြက္ပါ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ အိမ္မ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ားအတြက္ Ethernet ၾကိဳးစံနစ္ Network ခ်ိတ္ဆက္ျခင္းကုိ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာျဖတ္သန္းေစခဲ့ပါတယ္။ ပုိျပီး ပစၥဳပၸန္က်တာကေတာ့ ၾကိဳးမဲ့ခ်ိတ္ဆက္ျခင္းစံနစ္ဟာ ကြန္ပ်ဴတာ Network ခ်ိတ္ဆက္မွဳ နယ္ပယ္အသစ္တြင္ နည္းပညာ၏ ပထမတန္းအဆင့္မွာ ရပ္တည္ခဲ့ပါတယ္။ ၄င္းစံနစ္မ်ားတြင္ Smartphone အေထာက္အပံ့တစ္ခုပင္ျဖစ္ျပီး ၾကိဳးမဲ့ ဆက္စပ္ပစၥည္းအသြင္သစ္မ်ားလည္း Mobile Networking နယ္ပယ္အသစ္တစ္ခုအတြက္ အစပ်ိဳးေျခလွစ္သစ္တစ္ခုကုိ စတင္ေပးခဲ့သည္မဟုတ္ပါလား....။Global Computer မွကူးယူေဖာ္ျပသည္။